GENEL BİLGİ
2007 eğitim – öğretim yılında “Takı Tasarımı ve Süstaşı İşlemeciliği” adıyla açılan programımız, Yükseköğretim Genel Kurulunun 22.12.2008 tarihli 2562 sayılı kararı gereğince, meslek yüksekokulları ile ilgili olarak bölüm ve programların ISCED’97 ve ISCO’88 gibi uluslar arası eğitim alanı ve meslek sınıflandırmalarına göre yeniden adlandırılarak düzenlenmesine karar verilmiş ve bu kapsamda programın adı Kuyumculuk ve Takı Tasarımı olarak değiştiril miştir.
Türkiye’deki kuyumculuk sektörüne bakıldığında çalışan istidamı olarak hergeçen gün büyümekte olan bir sektördür. Türkiye’de 50 bin kuyumcu işletmesi, yaklaşık olarak bu işletmelerde istihdam edilen 250 bin personel sayısı bulunmaktadır. Altın üretim ve ihracatında son yıllarda büyük bir aşama kaydeden Türkiye, yıllık 15 ton altın üretimi ve 1,5 milyar dolarlık altın ihracatıyla dünyanın en önemli mücevher tasarım ve üretim merkezleri arasında yer almaktadır. Yıllık 400 ton mücevher işleme kapasitesi ve tasarımdaki yenilikleriyle dünyanın 5’inci büyük mücevher üreticisi olan Türkiye, İtalya’dan sonar dünyanın 2’inci mücevher ihracatsısı konumundadır.
Bununla birlikte ülkemiz yarı kıymetli taş bakımından oldukça önemli bir potansiyele sahiptir. Ülkemizde bilinen bazı önemli süstaşları bulundukları yöreye büyük boyutlarda ekonomik getiri sağlamaktadır. Bunlardan bazıları; Eskişehir ili sınırları içerisinden çıkarılan lüle taşı ve kalsedon, Erzurum ilinin Oltu ilçesinden çıkarılan Oltu taşı, Kütahya ili Simav ilçesinden çıkarılan Simav ateş opali, Afyon ili Bayat ilçesinde mavi renkli Bayat opali ve Seydiler Kasabasında çıkarılan yeşil renkli Seydiler opalleri, Balıkesir – Dursunbey’den çıkarılan ametist, Aydın – Çine’den çıkarılan kuvarsları sayalabiliriz.
Programda öğrenim görecek öğrencilerimiz kuyumculuk ve süstaşı atölyelerinde aldıkları uygulamalı ve teorik dersler kapsamında süs taşlarını işleme yöntemleri ve teknikleriyle süs taşı ve metalleri işleyerek, sanatsal içerikli kuyumculuk ürünleri yaparak, bölge ve ülke ekonomisine büyük katkı sağlayacaklardır.
Programdan mezun olabilmek için gerekli koşullar (ders, kredi sayısı, staj):
Eğitim süresi 2 yıldır. Programdan mezun olabilmek için 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununa uygun hazırlanmış Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği uygulanmaktadır. Bu yönetmeliğin ilgili maddelerinde mezuniyete esas her bir ders için 4 üzerinden en az 2 not ortalamasını sağlaması gerekmektedir. Ayrıca öğrencinin genel not ortalamasının 2 ve üzeri olması ve eğitim süresi boyunca her dönem zorunlu ve seçmeli 30 ECTS (Avrupa Kredi Transfer Sistemi) olmak üzere toplam 120 ECTS ders alması zorunludur.
Programdan mezun olabilmek için uygulama vb. benzeri çalışmalar ders programında gösterilmektedir. Programdaki uygulama çalışmaları Yüksekokulumuz Kuyumculuk atölyesi ve Süstaşı atölyesinde gerçekleştirilmektedir. Ayrıca öğrenciler, öğrenim dönemi boyunca 30 işgününden (240 saat) az, 60 işgününden (480 saat) fazla olmamak üzere staj yapmakla yükümlüdür. Stajlar kuyumculuk ve süstaşları ile ilgili özel kuruluşlarda (en az ön lisans düzeyinde eğitim almış bir teknik elemanın ya da ustalık belgesi bulunan bir atölyede) yapılabilecektir.
AMAÇ
Programın ana amacı Kuyumculuk ve Süstaşı sektörüne ara eleman değil, “aranan eleman” yetiştirmektir.
SUNULAN İMKANLAR
Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı tüm ders ve uygulamaları yapmak için gerekli donanıma sahip bir programdır. Teknik Resim, Bilgisayar, Bilgisayar Destekli Takı Tasarımı gibi dersler Yüksekokulumuzun ortak Laboratuar ve salonlarında yapılırken Mesleki dersler, kendi atölyelerinde yürütülmektedir.
Kuyumculuk Atölyesi
Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı kuyumculuk atölyesi, 2007 – 2008 eğitim yılında merhum Ömer HALAÇ tarafından hibe edilen makine ve teçhizatların takas yoluyla değiştirilmesi ile kurulmuştur. Öğrencilerimiz, tasarımını yaptıkları takıları, kuyumculuk atölyesinde gümüş, bakır, pirinç metalleriyle ve alternatif malzemeler kullanarak nihai ürün haline getirebilmektedirler. Atölyemizde aynı anda 30 öğrenci beraber çalışabilmektedir. Atölyede bulunan ve uygulama derslerinde kullanılan makine parkı Tablo 1’de verilmiştir.
Tablo 1. Kuyumculuk atölyesi makine teçhizat listesi
| Makine ve Teçhizatın İsmi | Adet |
| Çift KişilikVakumlu Cila Makinesi | 2 Adet |
| Silindir | 2 Adet |
| Yüzük Büyütme Makinesi | 1 Adet |
| Bilezik Büyütme Makinesi | 1 Adet |
| Tel Çekme Masası | 1 Adet |
| Pinçon ve Heştek Takımı | 1 Adet |
| Ultrasonik Yıkama Makinesi (4 lt.) | 1 Adet |
| Propon Tutamak Sabit Boyunlu ve Tüp ( tüm aparatlarıyla) | 16 Adet |
| Tel Sarma Makinesi | 2 Adet |
| Hadde (kare,oval,yuvarlak,yıldız) | 4 Adet |
| Tezgah mengenesi | 1 Adet |
| Derece (çubuk,tel,astar) | 3 Adet |
| Dijital Kuyumcu Terazisi (50 g) | 1 Adet |
| Spiral Motor | 5 Adet |
| Kuyumcu Çalışma Tezgahı (4 ve 6 kişilik) | 5 Adet |
Süstaşı Atölyesi
Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı süstaşı atölyesi, süstaşı kesme, işleme ve parlatma yapımına uygun ekipmanlara sahiptir. Bu ekipmanlarla öğrencilerin uygulamalı dersleri yürütülmektedir. 100 m2 alana sahip olan atölyemizde aynı anda 30 öğrenci beraber çalışabilmektedir. Atölyede bulunan ve uygulama derslerinde kullanılan makine parkı Tablo 2’de verilmiştir.
Tablo 2. Süstaşı atölyesi makine teçhizat listesi
| Makinanın İsmi | Adet |
| Büyük Kesme Makinası | 1 Adet |
| Küçük Kesme Makinası | 1 Adet |
| Manuel Kaboşon Makinası | 2 Adet |
| Yatay Lap | 1 Adet |
| 4 Fıçılı Tambur | 1 Adet |
İSTİHDAM İMKÂNLARI
Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programından mezun olan öğrenciler kazan d ı k l a r ı yeterlikler d oğrultusunda; Kuyumculuk ve Takı Tasarımı sektöründe orta düzey yönetici konumunda tasarım danışmanı yardımcısı, marka departman sorumlusu olarak istihdam edilebilirler. Ayrıca mezunlarımız sektörde, gerek kuyumculuk atölyelerinde gerekse süstaşı işleme atölyelerinde ileri aşamalarda endüstriyel ve sanatsal tasarım-üretim yapan atölyelerde çalışabilmektedir.
Programımızdan mezun olacak öğrenciler isterlerse kendilerine ait işyerlerini açabileceklerdir. Bu konuda verilen el sanatları ve atölye uygulama dersleri doğrultusunda az bir sermaye ile küçük ölçekli atölye açarak işletebileceklerdir. Avrupa Birliği Fonları ve KOSGEB bu türlü girişimlere teknoloji ve finans desteği sağlamaktadır.
Mezunlarımızın istihdam alanı fazladır. Çünkü kuyumculuk sektöründe faaliyet gösteren 50.000’den fazla atölye bulunmakta olup her geçen gün bu sayılar artmaktadır.
Kuyumculuk ve Takı Tasarımı programından başarıyla mezun olan öğrenciler. ÖSYM’nin açtığı “dikey geçiş sınavı”nda (DGS) başarılı oldukları taktirde, Takı Teknolojisi ve Tasarımı alanında eğitim veren kurumlara lisans eğitimi için geçiş yapabilmektedir.
BÖLÜM BAŞKANI
Öğr.Grv. Serkan TÜRKYILMAZ
PROGRAM ÖĞRETİM ELEMANLARI
| Ünvanı | Adı Soyadı |
| Öğr. Grv | A. Didem ENGİN |
| Öğr.Grv. | Pınar Şükriye DAŞCI |
| Öğr. Grv. | Serkan TÜRKYILMAZ |
Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Ders Programı
| 1. SINIF GÜZ YARIYILI | |||||
| DERS ADI | Te | Uy | D. Saati | Z/M/S | AKTS |
| ATATÜRK İLKELERİ VE İNK. TARİHİ I | 2 | 0 | 2 | Z | 1 |
| TÜRK DİLİ I | 2 | 0 | 2 | Z | 1 |
| BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ I | 2 | 0 | 2 | Z | 2 |
| YABANCI DİL I | 2 | 0 | 2 | Z | 2 |
| TEKNİK RESİM | 2 | 1 | 3 | M | 3 |
| TEMEL SANAT EĞİTİMİ | 2 | 1 | 3 | M | 6 |
| KUYUMCULUK TEMEL TEKNİKLERİ | 3 | 2 | 5 | M | 6 |
| MÜCEVHER TAŞLARI | 2 | 1 | 3 | M | 3 |
| SEÇMELİ DERS | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| SEÇMELİ DERS | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| TOPLAM | 21 | 5 | 26 | 28 | |
| SEÇMELİ DERSLER | |||||
| SANAT TARİHİ I | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| İLETİŞİM | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| TEMEL FOTOGRAFİ | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| İŞLETME YÖNETİMİ | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| ÇEVRE VE KORUMA | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| Yarıyıl için 4 AKTS ders seçilmelidir. | |||||
| 1. SINIF BAHAR YARIYILI | |||||
| DERS ADI | Te | Uy | D. Saati | Z/M/S | AKTS |
| ATATÜRK İLKELERİ VE İNK. TARİHİ II | 2 | 0 | 2 | Z | 1 |
| TÜRK DİLİ II | 2 | 0 | 2 | Z | 1 |
| BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ II | 2 | 0 | 2 | Z | 2 |
| YABANCI DİL II | 2 | 0 | 2 | Z | 2 |
| MESLEKİ MATEMATİK | 2 | 0 | 2 | Z | 2 |
| MÜCEVHER TAŞI İŞLEMECİLİĞİ | 3 | 1 | 4 | M | 4 |
| TAKI YAPIM TEKNİKLERİ | 3 | 1 | 4 | M | 7 |
| MIHLAYICILIK | 2 | 1 | 3 | M | 3 |
| SEÇMELİ DERS | 2 | 0 | 2 | S | 3 |
| SEÇMELİ DERS | 2 | 0 | 2 | S | 3 |
| TOPLAM | 22 | 3 | 25 | 28 | |
| SEÇMELİ DERSLER | |||||
| SANAT TARİHİ II | 2 | 0 | 2 | S | 3 |
| MODELAJ | 2 | 0 | 2 | S | 3 |
| MESLEK ETİĞİ | 2 | 0 | 2 | S | 3 |
| TAKI SANATI TARİHİ | 2 | 0 | 2 | S | 3 |
| Yarıyıl için 6AKTS ders seçilmelidir. | |||||
| DERS ADI | Te | Uy | D. Saati | Z/M/S | AKTS |
| STAJ I | 0 | 0 | 0 | Z | 4 |
| 2. SINIF GÜZ YARIYILI | |||||
| DERS ADI | Te | Uy | D. Saati | Z/M/S | AKTS |
| BİLGİSAYAR DESTEKLİ TAKI TASARIMI I | 2 | 1 | 3 | M | 2 |
| KUYUMCULUKTA SÜSLEME TEKNİKLERİ | 3 | 1 | 4 | M | 5 |
| KİŞİYE ÖZEL TAKI TASARIMI | 2 | 1 | 3 | M | 4 |
| MÜCEVHER TAŞI ARAMA VE MADENCİLİĞİ | 2 | 0 | 2 | M | 2 |
| KAYIP MUM TEKNİĞİ | 2 | 2 | 4 | M | 4 |
| FASETLİ MÜCEVHER TAŞI KESİMİ | 2 | 2 | 4 | M | 3 |
| ELMAS &4C | 2 | 0 | 2 | M | 2 |
| SEÇMELİ DERS | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| SEÇMELİ DERS | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| TOPLAM | 19 | 6 | 26 | 26 | |
| SEÇMELİ DERSLER | |||||
| MİTOLOJİ | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| ARAŞTIRMA YÖNTEM VE TEKNİKLERİ | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| MESLEKİ YABANCI DİL I | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| KALİTE YÖNETİM SİSTEMLERİ | |||||
| FOTOĞRAF ÇEKİM TEKNİKLERİ | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| SUNUM TEKNİKLERİ | 2 | 0 | 2 | S | 2 |
| Yarıyıl için 6 AKTS ders seçilmelidir. | |||||
| 2. SINIF BAHAR YARIYILI | |||||
| DERS ADI | Te | Uy | D. Saati | Z/M/S | AKTS |
| BİLGİSAYAR DESTEKLİ TAKI TASARIMI II | 3 | 1 | 4 | M | 5 |
| FARKLI MATERYALLERLE TAKI TASARIMI | 2 | 1 | 3 | M | 3 |
| KUYUMCULUKTA PRES TEKNİĞİ | 1 | 1 | 2 | M | 3 |
| KOLEKSİYON HAZIRLAMA | 3 | 1 | 4 | M | 6 |
| PROJE GELİŞTİRME | 2 | 0 | 2 | M | 2 |
| KUYUMCULUKTA MİNE TEKNİĞİ | 2 | 0 | 2 | M | 3 |
| SEÇMELİ DERS | 2 | 1 | 3 | S | 3 |
| SEÇMELİ DERS | 2 | 1 | 3 | S | 3 |
| TOPLAM | 17 | 6 | 23 | 28 | |
| SEÇMELİ DERSLER | |||||
| ARTIK SÜSTAŞLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ | 2 | 1 | 3 | S | 3 |
| İLERİ KUYUMCULUK TEKNİKLERİ | 2 | 1 | 3 | S | 3 |
| RENKLİ SÜSTAŞLARI | 2 | 1 | 3 | S | 3 |
| KALİTE GÜVENCESİ VE STANDARTLARI | 2 | 0 | 2 | S | 3 |
| MESLEKİ YABANCI DİL I | 2 | 0 | 2 | S | 3 |
| Yarıyıl için 6 AKTS ders seçilmelidir. | |||||
| DERS ADI | Te | Uy | D. Saati | Z/M/S | AKTS |
| STAJ II | 0 | 0 | 0 | Z | 4 |